Hoa hậu Môi trường Việt Nam 2022 Nguyễn Thanh Hà đã có một năm hoạt động đầy sôi nổi. Cô liên tục xuất hiện trong những chuyến trồng cây cùng người dân TP.HCM, làm đại sứ cho Lễ hội Sầu riêng, tham gia những đợt triển lãm quốc tế lớn về nông sản... Kết thúc một năm thành công, Hoa hậu Nguyễn Thanh Hà đã có những chia sẻ trong buổi trò chuyện cùng Tạp chí Khoa học Phổ thông - Sống xanh số Xuân Quý Mão 2023.

Canh tác an toàn, bền vững môi trường

* Đăng quang Hoa hậu Môi trường Việt Nam 2022, hẳn là một năm ấn tượng và bận rộn nhất đối với Thanh Hà phải không?

Hoa hậu Nguyễn Thanh Hà: Với Hà năm nay thật đặc biệt. Mọi người trở lại cuộc sống bình thường nhiều tích cực sau hai năm vất vả vì đại dịch Covid-19. Hà tham dự cuộc thi Hoa hậu Môi trường Việt Nam như một cách thử thách bản thân, thúc đẩy chính mình phải hành động vì môi trường, để không có thêm những đại dịch nguy hiểm như vậy xảy ra nữa. Tuythật hạnh phúc vì được chọn trở thành Hoa hậu trong đêm chung kết, nhưng Hà biết hành trình để xứng đáng với vị trí đó thật nhiều thử thách.

Hà muốn sử dụng danh hiệu mình đạt được để truyền tải và lan tỏa thông điệp môi trường đến mọi người xung quanh. Hà sẵn sàng tận dụng các cơ hội khi được xuất hiện trên truyền hình, trong các chương trình về lương thực, về khoa học trẻ… để nói thật nhiều về những hành động hàng ngày ta có thể làm để bảo vệ môi trường sống tốt hơn.

* Với ngôi vị Hoa hậu, những hoạt động nào trong năm qua khiến Thanh Hà cảm thấy ý nghĩa nhất?

Hà vinh dự được tham dự các đợt trồng cây xanh tại khu phố, quận; các chuyến cùng bạn trẻ, lãnh đạo thành phố khuyến khích mọi người chăm sóc không gian sống xung quanh như công viên, nhà, hẻm phố, cùng cổ vũ việc đi xe đạp trong thành phố thay cho các loại phương tiện nhiều khói thải.

Hà cũng chọn tình nguyện vào vai trò đại sứ cho Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc (tỉnh Đắc Lắk) và Triển lãm Quốc tế ngành Lương thực thực phẩm TP.HCM. Hà tin rằng nếu người nông dân có thể sống sung túc nhờ vào các loại nông sản chất lượng cao mà họ gieo trồng, họ sẽ sẵn sàng học tập và chọn cách canh tác an toàn, bền vững hơn cho môi trường.

Chọn mô hình canh tác bền vững, giảm sử dụng phân hóa học, dần dần loại bỏ thuốc trừ sâu sẽ khiến người nông dân có thể cảm thấy khó khăn khi sản phẩm thu hoạch không bóng, đẹp hoàn hảo như khi dùng hóa chất; nhưng nếu người tiêu dùng hiểu rằng các loại trái cây, rau củ mà họ có cho bữa ăn hàng ngày tuy không bắt mắt nhưng an toàn và giàu dinh dưỡng, thì giá trị của các sản phẩm này sẽ cao hơn so với cách canh tác quy mô lớn thông thường.

Song, để thấu cảm và trân trọng rau quả trồng, chăm sóc theo cách an toàn, cần có sự tham gia của các doanh nghiệp tìm kiếm giải pháp canh tác với công nghệ mới đồng hành cùng các trang trại, nhà nông; cũng như tìm kiếm thị trường cho các loại nông sản chất lượng cao và an toàn này. Chỉ khi nào sự đồng hành này diễn ra nhịp nhàng, người nông dân mới có đủ sự hỗ trợ cần thiết và cảm hứng để gieo trồng các loại cây trái theo phương thức thân thiện môi trường, tốt cho sức khỏe người tiêu dùng. Bản thân Hà cũng muốn tham gia vào nỗ lực quảng bá cây trái, lương thực thương hiệu Việt.

Năm vừa qua cũng là năm mà Hà có nhiều hoạt động thiện nguyện với các bạn học trò gặp khó khăn, những bạn nhỏ bị mất người thân sau đại dịch Covid-19, những người cần đến sự chung tay chăm sóc của xã hội... Hà học được nhiều điều thiết thực và thấy mình có ích khi có thể giúp được một phần nhỏ trong hành trình nỗ lực học tập của các bạn ấy.

Tiết kiệm điện, nước, túi nylon...

* Ngôi vị Hoa hậu Môi trường Việt Nam 2022 đã khiến Thanh Hà có những thay đổi gì trong cuộc sống?

Vương miện Hoa hậu Môi trường đã giúp Hà hiểu hơn về những tác động trong đời sống của chính mình và mọi người với môi trường xung quanh. Khi trò chuyện với những cô chú trồng cây và chăm sóc khu phố, Hà hiểu thêm cây xanh và không gian xanh có thể giúp mình bớt âu lo, mỏi mệt ra sao.

Hà vẫn nhớ cái cảm giác khi đi bộ dưới hàng cây xanh đầy bóng mát bên cạnh công viên Tao Đàn, ngay giữa trưa nắng vẫn có gió mát rượi và dễ thở. Trong những đô thị lớn như TP.HCM hay Hà Nội, nơi có quá nhiều xe máy, xe hơi và mặt đường bê tông làm nhiệt độ không khí cực kỳ nóng, vai trò của cây xanh càng quan trọng.

Hà thấy cảm phục nhiều người dân đang tích cực tăng mảng xanh trong nhà, ngoài phố. Bởi họ đang góp phần làm giảm tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến gia đình, khu phố, giúp mọi người bớt căng thẳng, có thêm không khí trong lành và nhiệt độ nơi sinh sống dễ chịu hơn.

Đi trao tặng học bổng cho các bạn học trò nghèo ở các tỉnh Đồng Tháp, Bến Tre, Hà mới hiểu sự khó khăn mà gia đình các em gặp phải đôi khi đến từ chuyện mùa màng thất bát, từ hạn hán kéo dài, đến khi dịch Covid-19 xảy ra càng nghèo hơn. Cái nghèo khó có thể đến từ chính sự suy thoái của môi trường sống xung quanh mình. Người dân thường xuyên đối mặt với hạn hán, lũ lụt, đất ngập mặn, nghèo phù sa, nhiễm phèn… làm sao kinh tế phát triển, làm sao không đói nghèo?

Hà nghĩ, chúng ta có thể giúp giảm suy thoái môi trường từ những việc nhỏ nhất, ai cũng có thể thực hiện được như: tiết kiệm điện, nước sinh hoạt, hạn chế dùng túi ni lông để đựng đồ, trồng cây xanh, nuôi dưỡng tình yêu với thiên nhiên, động vật…

Hà ao ước và đang nỗ lực trở thành tiếng nói cổ vũ cho những sự chăm sóc môi trường sống từ việc làm bé nhỏ, mỗi ngày, trở thành phong cách sống thời thượng, đáng mơ ước. Từ đó mọi người ai cũng thấy có thể làm được dễ dàng, có thể chung tay, có thể cùng tạo ra không gian sống sạch đẹp và an toàn. Ngoài ra, Hà cũng sẽ tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện trong thời gian tới.

“Thông điệp môi trường của Việt Nam phải được thế giới lắng nghe”

* Và với nhiều hoạt động trong năm qua, cái Tết năm nay Thanh Hà dự định sẽ dành thời gian cho những hoạt động nào?

Tết năm nay, Hà sẽ bắt đầu bằng một số chương trình biểu diễn Xuân với Đài Truyền hình HTV. Hà cũng hi vọng dành thời gian đi thăm các gia đình, các bạn học trò gặp khó khăn. Đồng thời, Hà cũng đang ráo riết tập luyện và làm việc cùng các nhà thiết kế để chuẩn bị cho cuộc thi Hoa hậu Môi trường Thế giới năm 2023 tại Ai Cập.

Đó là dự án quan trọng nhất trong thời gian sắp tới, nhằm quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới và giúp mọi người hiểu về tác động của biến đổi khí hậu đến những vùng nông nghiệp như quê của Hà ở Bến Tre.

Năm 2016, khi hạn mặn xảy ra ở Đồng bằng sông Cửu Long, quê của Hà nước mặn đã vào cả ruộng lúa, mặn vào sâu đến mức người dân phải đi mua nước ngọt sử dụng. Năm đó những vườn trái cây lớn, ruộng lúa ở Bến Tre đều bị ảnh hưởng nặng nề. Điều đó cho thấy biến đổi khí hậu không ở đâu xa mà có thể xảy ra với mỗi gia đình, mỗi bữa ăn và cả tương lai lâu dài.

Hà mong muốn sẽ đem thông điệp về biến đổi khí hậu đến với cuộc thi hoa hậu thế giới, để các quốc gia phát triển sẽ ý thức hơn về những hành động gây tác động nghiêm trọng đến môi trường ở những nước đang phát triển như Việt Nam. Hành động trước biến đổi khí hậu không thể diễn ra trong một sớm một chiều mà phụ thuộc vào nỗ lực của tất cả mọi quốc gia, mọi gia đình, mọi cá nhân. Hà tin rằng thông điệp về môi trường của người Việt phải được lắng nghe trên thế giới. 

* Năm mới, Thanh Hà gửi gắm ước vọng gì và có những kế hoạch, dự định gì?

Hà mong rằng TP.HCM sẽ sớm trở thành đô thị thông minh những năm sắp tới. Hà cũng kỳ vọng bản thân sẽ truyền được cảm hứng, chia sẻ những tri thức từ các nhà khoa học, nhà hoạt động môi trường đến với người trẻ.

Trong vài năm qua, Hà được biết các nhà nghiên cứu nỗ lực tìm ra giống lúa chịu mặn để chuẩn bị cho những mùa lúa sẽ gặp nhiều khó khăn vì xâm nhập mặn dự báo sẽ xảy ra thường xuyên hơn; nhiều đề tài khoa học cấp bộ đã được triển khai để tìm hiểu các tính chất và lai tạo ra loại lúa thơm có khả năng chịu mặn cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Hà thực sự hi vọng các công trình này sẽ là khởi đầu cần thiết để bà con vùng đồng bằng có thể tiếp tục canh tác, có cuộc sống thịnh vượng hơn trước những bấp bênh vì thời tiết bất thường gây ra.

Tâm hồn và sự lạc quan của người trẻ là nhân tố quan trọng nhất giúp thay đổi những hệ quả do suy thoái môi trường gây ra. Khi có môi trường an lành, mỗi người sẽ có được cảm thức sống bình an mà cỏ cây, nguồn nước và các loài sống cạnh mình ban tặng. Con người là một phần của thế giới tự nhiên. Trân trọng thế giới đó sẽ khiến cuộc sống tròn vẹn và trong lành hơn hết.

Riêng với bản thân, Hà mong mình sẽ có hành trình thật tốt và xứng đáng với mong đợi của khán giả tại cuộc thi Hoa hậu Môi trường Thế giới năm 2023 tại Ai Cập. Hà sẽ nỗ lực hết mình vì hành trình đó.

An tâm khi có “khán giả ruột”

* Gia đình có vị trí như thế nào đối với cuộc sống và sự thành công của Thanh Hà? Ba mẹ có ủng hộ con đường mà bạn đang theo đuổi?

HOA HẬU NGUYỄN THANH HÀ:Ba mẹ là những ủng hộ viên lớn nhất của Hà. Mỗi lần Hà đi diễn, dù ở đâu cũng đều có mẹ bên cạnh. Mẹ giúp từng việc nhỏ như cầm đồ đạc, túi xách, chăm chỉnh áo quần, chú ý phần trang điểm cho Hà. Ngày xưa còn nhỏ, mẹ chăm sóc thế nào, giờ mẹ vẫn chăm sóc Hà như vậy. Mẹ giúp Hà cảm thấy lúc nào cũng an tâm khi có "khán giả ruột" cổ vũ bên cạnh.

Ba của Hà làm công chức, công việc rất bận rộn. Ba thường đi công tác nhưng lúc nào ở TP.HCM cũng đều sắp xếp đi theo xem con gái diễn rồi chỉ dẫn, góp ý thêm. Hà có được ngày hôm nay chính là nhờ sự động viên hết mực đó của ba mẹ. Mọi người hay nói đi thi nhan sắc làm gì, nhưng ba mẹ Hà không bao giờ bàn lùi hay chê trách, mà luôn nói: “Con muốn là cha mẹ ủng hộ”.

* Vậy còn thời gian Thanh Hà dành cho gia đình dịp Tết như thế nào?

HOA HẬU NGUYỄN THANH HÀ:Tết đến gia đình Hà thường dành thời gian ở bên nhau, vì cả năm ba đã làm việc rất bận rộn. Rồi cả nhà sẽ cùng về quê nội, quê ngoại để thăm ông bà. Sau hai năm đại dịch, Hà đã hiểu hơn về ý nghĩa của thời gian gia đình bên nhau. Tết là dịp để cả nhà sum vầy ăn cùng nhau mâm cơm cuối năm, biết mọi người đều khỏe mạnh, vui vẻ là yên tâm. Hà thèm sống trong cảm giác đoàn tụ đó ở quê nội, quê ngoại như bao mùa xuân trước dịch bệnh.

* Nhân Tết Quý Mão, Hà muốn gửi lời chúc gì đến độc giả Tạp chí Khoa học Phổ thông - Sống xanh?

Hà xin gửi lời chúc với thật nhiều ấm áp, an vui và sức khỏe tốt đến mỗi gia đình độc giả Tạp chí Khoa học phổ thông - Sống Xanh. Và đúng nhưtên gọi, Thanh Hà mong Sống Xanh sẽ luôn là cẩm nang mà độc giả tin tưởng tìm đến để cảm nhận và có được những tri thức tích cực nhằm tạo dựng cuộc sống xanh, cuộc sống khỏe mạnh.

Xin kính chúc mùa Xuân Quý Mão ấm áp và thương quen như chú mèo trong mỗi gia đình!

Xin cảm ơn Hoa hậu Nguyễn Thanh Hà!